Pogórze Strzyżowskie

Rozciąga się ono pomiędzy dolinami Wisłoki i Wisłoka. Od zachodu sąsiaduje z Pogórzem Ciężkowickim, a od wschodu z Dynowskim. Północną granicą jest pradolina Podkarpacka, a południową - Kotlina Jasielsko-Sanocka. Obejmuje obszar ok. 900 km2.

 WALORY PRZYRODNICZE

Ze względu na walory przyrodnicze i krajobrazowe obszar ten stanowi fragment Czarnorzecko-Strzyżowskiego Parku Krajobrazowego, znajduje się tu również rezerwat „Góra Chełm”, obejmujący najwyższe partie pogórza. Bardzo ciekawym pod względem krajobrazowym jest przełom Wisłoka w okolicy Frysztaka, gdzie rzeka nie tylko wcina się między najwyższe pasma pogórzy Strzyżowskiego i Dynowskiego, ale również skręca gwałtownie z kierunku północnego na wschód, by w okolicy Strzyżowa znów powrócić do południowego przebiegu. Na południowo-zachodnim krańcu Pogórza Strzyżowskiego, niedaleko Jasła, wznosi się wzgórze Golesz. Znajdują się tu wychodnie skalne i ruiny średniowiecznego zamczyska. Znajdziemy tu również niewielki wodospad. Wśród wielu rzadkich gatunków szczególnie licznie występuje cenna roślina - obrazki alpejskie. Jednym z najbardziej atrakcyjnych przyrodniczo miejsc tego terenu jest Góra Chełm. W utworzonym na tym terenie rezerwacie zobaczymy duże skupisko górskiego lasu bukowego oraz tereny źródliskowe. Bardzo interesujący przyrodniczo obszar  w północnej części Pogórza. W dużym kompleksie lasów bukowych utworzono rezerwat "Wielki Las", w którym sporo drzew liczy ponad sto lat. Niedaleko Brzostka we wsi Smarżowa na zachodnim krańcu Pogórza znajduje się rezerwat "Kamera". Utworzono go przede wszystkim po to, by chronić naturalne skupisko rzadkiego krzewu, jakim jest kłokoczka południowa. Stwierdzono, że rośnie tu ponad 300 sztuk tej rośliny.

 WALORY KULTUROWE

Do głównych zabytków Pogórza Strzyżowskiego nalezą drewniany kościół p.w. Św. Katarzyny z 1672 roku w Gogołowie, a także mieszczący się naprzeciwko zespół cmentarza z klasycystyczna kaplicą - mauzoleum Denkerów XIX w. nagrobkami kamiennymi i grobowcami otoczonymi starodrzewiem, zespół dworsko-parkowy, barokowy kościół oraz Synagoga w Czudcu, zespół niemieckich fortyfikacji z okresu II wojny światwoej wraz ze schronem kolejowym w miejscowości Stępina. XV – wieczny drewniany kościół w Lubli. Godna uwagi jest też jedna z najstarszych miejscowości województwa podkarpackiego – Brzostek.

Fot. M.Pociask, K.Hulinka